Tình dục là gì? Tính dục khác tình dục thế nào?
- Tính dục là năng lực giới tính, thể chất, tâm lý, và sinh dục, bao gồm mọi khía cạnh đặc trưng của một cá nhân.
- Tính dục là một khái niệm có nội hàm rộng, vừa phản ánh mối quan hệ giới tính, vừa chứa đựng những yếu tố hữu hình và vô hình của cá nhân.
- Ở Việt Nam, tính dục dễ bị nhầm lẫn với tình dục. Tình dục thường chỉ hành vi quan hệ tình dục, còn tính dục là một khái niệm rộng hơn về tình cảm, giới, giới tính, vai trò giới...
Giới tính sinh học
- Giới tính sinh học là tổng hợp những yếu tố về mặt sinh học liên quan đến giới tính của một người, bao gồm DNA, nhiễm sắc thể, hóc môn testosterone, estrogen, bộ phận sinh dục (dương vật, âm đạo,...)
- Khi ta sinh ra, bác sĩ thường dựa vào cơ quan sinh dục của mình để xác định ngay giới tính sinh học là nam hay nữ.
- Tuy nhiên có những người sinh ra với cơ thể không điển hình là nam hay nữ. Ví dụ một trường hợp sinh ra có dương vật và tinh hoàn nhưng trong ổ bụng lại có âm đạo và tử cung, hay bộ phận sinh dục có sự pha trộn hình dáng của nam và nữ... Họ được gọi là người LIÊN GIỚI TÍNH (Intersex)
Nhận dạng giới
- Nhận dạng giới (bản dạng giới) là suy nghĩ của cá nhân đó về giới của họ.
- Nhận thức này có thể trùng với giới tính sinh học, được gọi là người “hợp giới”. Nhận thức này có thể không giống với giới tính sinh học, được gọi là người “chuyển giới”.
- Ví dụ:
- Một bạn có nhiễm sắc thể XX, có tử cung, buồng trứng, và bạn ấy cảm nhận mình là nam giới, thì bạn được gọi là người “chuyển giới”.
- Một người nam hợp giới nghĩa là: họ có tinh hoàn, dương vật và họ ý thức họ là nam giới.
- Nhận dạng giới bao gồm những suy nghĩ, trải nghiệm cũng như tâm tư của các bạn, liên quan đến việc mình thuộc về giới nào, (giới nam hay giới nữ, hay một giới nào khác) hoặc cũng có thể không thuộc giới nào cả.
Thể hiện giới
- Thể hiện giới là các hành vi, chuẩn mực một cá nhân thể hiện ra bên ngoài ví dụ như cách ăn mặc, đi đứng, cho đến cử chỉ, giọng nói, tất cả những gì bạn cho người khác thấy về con người bạn.
- Một người có thể được nhận xét thể hiện giới của họ là Nam Tính, Nữ Tính hay Trung Tính (Unisex) hoặc theo cách riêng.
- Thể hiện giới là rất đa dạng, phụ thuộc rất nhiều vào bối cảnh văn hóa, xã hội và cả sở thích của mỗi người. Sự thể hiện giới đôi khi tuân theo giới tính sinh học, bản dạng giới, nhưng đôi khi lại không.
- Chúng ta khó có thể nhìn vào vẻ bề ngoài của một người để phân định rằng họ là “cong” hay “thẳng”, “nghiêng” hay “vẹo”, là người LGBT hay người dị tính.
- Ví dụ: Chúng ta thấy một bạn nam thích chơi búp bê, mặc áo màu hồng, chưa chắc bạn là một người “chuyển giới”
Xu hướng tính dục
- Xu hướng tính dục là sự gắn kết về mặt CẢM XÚC và hấp dẫn về mặt TÌNH DỤC đối với một (hoặc nhiều) giới.
- Xu hướng tính dục có tính bền vững, khó thay đổi.
- Xu hướng tính dục không phải là hành vi tập nhiễm, không phải là bệnh (không bắt chước hay “lây” từ người này sang người khác). Năm 1990, WHO đã loại đồng tính ra khỏi danh mục các bệnh tâm thần
- Bạn không nhất thiết phải thực hiện các hành vi gần gũi, mang tính tình dục để phát hiện ra xu hướng tính dục của bản thân.
- Xu hướng tính dục không quyết định đến sự thành công hay đạo đức của một cá nhân. (VD: Nhiều người cho rằng người song tính dễ dàng ngoại tình. Điều này là không đúng)
Nếu bạn là người có xu hướng hấp dẫn bởi một người khác giới thì bạn là người DỊ TÍNH. Nếu như bạn có xu hướng hấp dẫn bởi một người cùng giới, bạn là người ĐỒNG TÍNH (Homosexual); hấp dẫn bởi cả hai giới - SONG TÍNH (Bisexual); thậm chí là không hấp dẫn bởi ai bạn có thể thuộc về cộng đồng người VÔ TÍNH (Asexual). Còn nếu bạn không quan tâm đến giới của người mà mình “cảm nắng”, bạn là một người TOÀN TÍNH.