Tảo hôn hay kết hôn sớm là tập tục tồn tại lâu đời ở nhiều vùng miền của nước ta, phổ biến ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), đặc biệt là các dân tộc rất ít người, các dân tộc cư trú ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới. Tình trạng tảo hôn để lại nhiều hệ lụy cho gia đình và xã hội. Tuy nhiên, nhóm đối tượng của tảo hôn do còn nhỏ tuổi nên chưa có kỹ năng chống lại tập tục trên.
Để giúp các em đang đối mặt với nguy cơ tảo hôn giải quyết được thách thức này, một số khuyến nghị được đưa ra như sau:
- Các em cần được trang bị kiến thức về tảo hôn
- Các em cần được cung cấp thông tin một cách cơ bản, dễ hiểu nhất
- Các em cần được khuyến khích động viên bằng những tấm gương tốt
- Các em cần được thảo luận về cách thức thực hiện
- Các em cần được hỗ trợ để giải quyết khó khăn
Muốn có kiến thức về tảo hôn thì tìm kiếm thông tin ở đâu?
- Thông tin được cung cấp từ truyền thông đại chúng như đài phát thanh, tivi, báo viết, báo điện tử và các trang mạng xã hội chính thống.
- Thông tin được cung cấp từ các trạm y tế xã, phường, câu lạc bộ pháp luật, câu lạc bộ sức khỏe cộng đồng của nhà trường, hội phụ nữ, đoàn thanh niên, các hội đoàn thể tại địa phương, cán bộ xã, cán bộ thôn/bản...
- Nội dung kiến thức đó bao gồm những gì?
- Kết hôn sớm là hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình. Kết hôn sớm là duy trì tập tục lạc hậu, kìm hãm cộng đồng mình sống luẩn quẩn trong vòng nghèo đói, khó tiến tới văn minh và phát triển.
- Kết hôn sớm thì sức khỏe của người mẹ và em bé sinh ra không đảm bảo. Trẻ sinh ra bệnh tật, khó nuôi. Người mẹ trẻ do cơ thể chưa phát triển hết nên dễ gặp tai biến sản khoa. Kết hôn sớm thì giống nòi bị ảnh hưởng, các thế hệ con cháu dần còi cọc, chất lượng dân số giảm, chất lượng lao động thấp.
- Kết hôn sớm khiến trẻ em sẽ mất đi cơ hội học hành, cơ hội để thể hiện bản thân, dẫn đến mất cơ hội để có được việc làm tốt. Kết hôn sớm trong khi kinh tế không tự lo được thì chất lượng cuộc sống không bảo đảm, hạnh phúc bị lung lay.
Có người DTTS nào đã thành công khi chống lại tảo hôn?
Hoa hậu H’Nie là một ví dụ về thành công chống lại tảo hôn. Khi ở độ tuổi 14, H’Hen Niê bị mẹ bắt nghỉ học, lấy chồng như tục lệ bao đời của buôn làng cô. Ngay khi đó, H’Hen Niê đã bộc lộ rõ sự khác biệt vì cô có quá nhiều hoài bão, ước mơ. H’Hen Niê từng chia sẻ, nếu như ngày đó cô không cương quyết, có lẽ hiện tại, cô đã không phải là Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam mà trở thành một bà mẹ hai, ba đứa con nheo nhóc.
Nếu chưa đủ tự tin để chống tảo hôn thì ai giúp?
- Gia đình, bạn bè
- Thầy cô giáo
- Hội đoàn thể phụ nữ, đoàn thanh niên tại cộng đồng, người có uy tín trong cộng đồng như trưởng thôn/bản, cán bộ xã, công an viên xã...
- Chia sẻ suy nghĩ của mình lên trang cá nhân, mạng xã hội để tìm những người bạn đồng tình, hỗ trợ giúp đỡ
Làm gì nếu chống tảo hôn bị ngăn cản?
Thảo luận với những người có trách nhiệm để được hỗ trợ:
- Về cách thức thực hiện
- Về hướng giải quyết các vướng mắc, khó khăn
- Về cung cấp các nguồn lực như nhà tạm lánh...
- Về các kinh nghiệm khác